هم درس امام خمینی(ره)، شاگرد آیت الله بروجردی، استاد شهیدان مطهری و بهشتی
تاریخ انتشار: ۸ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۴۸۰۷۰
امروز سالگرد ارتحال آیت الله سید محمدرضا گلپایگانی از مراجع بزرگ تقلید شیعیان در دوران معاصر است که پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی، به مرجعیت رسید. شهید مرتضی مطهری و شهید بهشتی از جمله شاگردان آن عالم بزرگ به حساب می آیند.
به گزارش قدس آنلاین، مرحوم آیت ا...سید محمدرضا گلپایگانی، در ۸ ذی‌القعده سال ۱۳۱۶قمری، در روستای گوگد واقع در پنج کیلومتری گلپایگان به دنیا آمد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ایشان دروس سطح حوزه علمیه را در گلپایگان نزد سیدمحمدحسن خوانساری برادر بزرگ سیداحمد خوانساری و محمدتقی گوگدی گلپایگانی از شاگردان آخوند خراسانی، خواند.
سپس به اراک رفت و در درس عبدالکریم حائری یزدی شرکت کرد. وی پس از چهار سال با مهاجرت عبدالکریم حائری به قم، به آنجا رفت و در مدرسه فیضیه ساکن شد.
آیت‌الله گلپایگانی به‌همراه حضرت امام خمینی و آیات اراکی و مرعشی از شاگردان درس مرحوم شیخ عبدالکریم حائری بودند و از همان زمان آیت‌الله گلپایگانی با امام روابط حسنه‌ای داشت. گفته می‌شود اگر کسی می‌خواست در مجلس آیت‌الله گلپایگانی یک کلمه علیه امام خمینی یا علمای دیگر حرف بزند، ایشان می‌گفتند که مجلس من جای این حرف‌ها نیست.
ایشان پس از وفات عبدالکریم حائری، به نجف رفت و به مدت سه ماه در درس ضیاءالدین عراقی و سیدابوالحسن اصفهانی شرکت کرد همچنین در زمان حضور هشت‌ماهه میرزای نائینی و سیدابوالحسن اصفهانی در قم، در درس آنها حضور یافت. همچنین در قم در درس سیدحسین بروجردی حاضر شد.
جایگاه علمی و شاگردان
آیت الله سیدمحمدرضا گلپایگانی؛ از عبدالکریم حائری اجازه اجتهاد و از محمدرضا مسجدشاهی و شیخ عباس قمی اجازه روایت داشت و جزء گروه استفتاء عبدالکریم حائری یزدی بود آیت الله حائری یزدی مسئولیت تصحیح «کتابُ الصلاة» خود را به وی و آیت‌الله اراکی سپرد.
ایشان پس از فوت آیت‌الله بروجردی در سال ۱۳۴۰ش مرجع تقلید شد و تا سال ۱۳۷۲شمسی که به دیار باقی شتافت به مدت ۳۲ سال مرجعیت را برعهده داشت.ایشان حدود ۷۵ سال دروس حوزوی را تدریس کرد که شصت سال از آن درس خارج فقه و اصول بود. درس خارج ایشان را از پررونق‌ترین کلاس‌های درس حوزه گزارش کرده‌اند.
برخی از شاگردان
مرتضی حائری یزدی، شهید مرتضی مطهری، شهید سید محمد حسینی بهشتی،شهید محمد مفتح، شهید علی قدوسی، آیت الله مشکینی،مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی، آیت الله لطف‌الله صافی گلپایگانی ،آیت الله سبحانی و آیت الله ناصر مکارم شیرازی از شاگردان او بوده‌اند.
آثار علمی
از آیت الله گلپایگانی حدود چهل عنوان کتاب منتشر شده است برخی از این کتاب‌ها نوشته خود او و برخی دیگر حاصل درس‌های ایشان است که توسط شاگردان نوشته شده است. آثار علمی گآیت الله در کتاب «کتاب‌شناسی توصیفی آیت‌الله العظمی گلپایگانی»، معرفی شده‌اند.
حیات سیاسی آیت الله
آیت الله گلپایگانی حکومت پهلوی را حکومتی نامشروع می‌دانست و از سال ۱۳۴۱ تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در موارد بسیاری با سیاست‌های حکومت پهلوی مخالفت کرد ایشان در سال ۱۳۴۱ همراه با دیگر مراجع تقلید چون خوانساری، حکیم و مرعشی نجفی در تلگرافی به محمدرضا پهلوی، شاه ایران، مخالفت خود را با « لایحۀ اصلاحات ارضی» اعلام کرد.
در همین سال او و دیگر مراجع تقلید، به شاه تلگراف زدند و «لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی» را مخالف قوانین شرعی اعلام کرد ایشان همچنین در سال ۱۳۴۱ش، شرکت مردم در رفراندوم برای انقلاب سفید را که به دستور محمدرضا پهلوی انجام می‌شد، تحریم کرد.
تعطیلی دروس در اعتراض به واقعه فیضیه، صدور بیانیه دراعتراض به کشتار مردم در قیام پانزده خرداد و بازداشت امام خمینی و برخی دیگر از روحانیون، احضار وزیر دربار به قم درخصوص تبعید امام خمینی به ترکیه، تحریم عضویت در حزب رستاخیز که توسط محمدرضا پهلوی ترویج می‌شد، دفاع از استقلال حوزه علمیه در مقابل اقدام شاه برای تأسیس نهادهای دینیِ دولتی، مخالفت با تغییر تاریخ هجری به شاهنشاهی، برگزاری مجلس ختم برای آقا مصطفی خمینی به رغم حساسیت حکومت پهلوی، سخنرانی در جریان توهین به امام خمینی در روزنامه اطلاعات و تعطیلی یک‌هفته‌ای درس‌ها در اعتراض به کشتار مردم در قیام نوزده دی، ازجمله فعالیت‌های سیاسی ایشان پیش از انقلاب اسلامی ایران بوده است.
بعد از پیروزی انقلاب آیت الله همواره از نظام جمهوری اسلامی حمایت می کرد و در کنار امام(ره) بود پس از ارتحال امام و انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری نیز، حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید جواد گلپایگانی به نمایندگی از آیت الله، به حضور حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی رسید و با ایشان دیدار و گفتگو کرد. وی در این دیدار ضمن ابلاغ سلام آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی، مراتب تائید و حمایت معظم‌له و دعای ایشان برای مقام معظم رهبری را به اطلاع رساندند.
خدمات فرهنگی و خیریه
تحول در نظام آموزشی حوزه علمیه،تأسیس مجمع اسلامی لندن، دارالقرآن الکریم، مراکز درمانی و بهداشتی مانند بیمارستان آیت‌الله گلپایگانی در قم، مدارس علمیه و تأسیس مرکز مُعجَم‌المسائل‌الفقهیة را ازجمله فعالیت‌های فرهنگی و خیریه آیت الله گلپایگانی برشمرده‌اند.
سیدجواد گلپایگانی پسر آیت الله درباره فعالیت های پدر می گوید: ایشان با طراحی برنامه‌هایی برای امتحانات طلاب، تأسیس مدارس حوزه به سبک جدید، احداث و بازسازی مدارس جهت سکونت طلاب، راه‌اندازی مرکز معجم فقهی برای پاسخ‌گویی به نیاز محققان تأثیر بسیاری در تحول نظام آموزشی حوزه داشته اند.
تاسیس مجمع جهانی اسلام
تأسیس مجمع جهانی اسلام (Islamic Universal Association) در لندن در سال ۱۳۵۲ش/۱۹۷۴م، از دیگر فعالیت‌های فرهنگی آیت الله گلپایگانی است که به منظور ترویج دین اسلام و آشنایی با مذهب شیعه صورت گرفته است. تاسیس دارالقرآن الکریم که نخستین مؤسسه قرآنی ایران است که از سال ۱۳۵۲ش در زمینه ترجمه، چاپ و نشر قرآن فعالیت می‌کند و تشکیل موزه و کتابخانه تخصصی قرآن و گردآوری نسخه‌های خطی و چاپی قرآن، از دیگر فعالیت های ماندگار آیت الله است.
درگذشت..
سرانجام آیت الله سیدمحمدرضا گلپایگانی در ۱۸ آذر ۱۳۷۲ش برابر با ۲۴ جمادی‌الثانی ۱۴۱۴ق در ۹۸ سالگی در قم درگذشت. دولت وقت جمهوری اسلامی ایران، هفت روز عزای عمومی و یک روز تعطیل اعلام کرد. پیکر ایشان ابتدا در تهران تشیع شد مقام معظم رهبری در مراسم تشیع ایشان در تهران شرکت کردند.
پیکر آیت الله پس از تشیع در قم در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.
رهبر معظم انقلاب در پیام تسلیتی که برای ایشان صادر کردند، فرمودند " آن بزرگوار یکی از اسطوانه‌های انقلاب و نظام جمهوری اسلامی بشمار می‌آمد. در دوران اختناق و در مقابله با حوادث سهمگین سالهای تبعید امام‌خمینی قدس سره مواردی پیش آمد که صدای این مرد بزرگ، تنها صدای تهدید کننده‌ای بود که از حوزه علمیه قم برخاست و به نهضت شور و توان بخشید. پس از پیروزی انقلاب، همواره در قضایای عمومی کشور، حضوری بارز و پشتیبانی‌ای صریح از نظام جمهوری اسلامی و از مقام منیع رهبری و شخص شخیص امام راحل قدس‌الله نفسه الزکیه داشت و مورد تکریم و احترام بلیغ آن حضرت بود. فقدان این بقیه السلف اعاظم، و این ملجاء و مرجعه مؤمنان، ثلمه‌ای بزرگ و ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر است."
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: آیت الله صافی گلپایگانی سالگرد آیت الله گلپایگانی محمدرضا گلپایگانی عبدالکریم حائری حائری یزدی امام خمینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۴۸۰۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ویژگی یک استاد نمونه، همیشه شاگرد خوب بودن است
به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از همدان، پیمان رجبی عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان همدان به مناسبت بزرگداشت روز معلم و گرامیداشت مقام استاد با خبرنگار استانی ایسکانیوز به مصاحبه پرداخت و گفت: ما روز معلم و گرامیداشت مقام استاد و یاد و خاطره‌ی استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری را زنده نگه می‌داریم، تمامی خاطرات بنده در طی چندین سال تدریس همه‌اش شیرین بوده است و اصلا خاطره تلخی نداشتیم، خدا را شاکرم که لحظات خوبی را همراه با دانشجویان عزیزمان در مقاطع مختلف دکتری و ارشد و... داشته‌ایم.
رجبی با گریزی به فرمایشات مقام معظم رهبری اذعان کرد: مقام معظم رهبری جمله ای دارند که می‌فرمایند: دست توانای معلم است که چشم انداز آینده ما را ترسیم می‌کند، اگر می‌بینید که امیرمؤمنان(ع) می‌فرماید: (من علمنی حرفاً فقد صیرنی عبداً؛ هرکس چیزی به من بیاموزد، مرا غلام خویش کرده است.) این بیان برای ما درس است تا معلمان، قدر خود را بدانند و تشخیص دهند که چقدر، وجود آنها در سرنوشت یک ملت مؤثر است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان خاطر نشان کرد: ما همیشه در حال یادگیری هستیم، من به عنوان یک استاد هر زمانی سرکلاس باشم به دانشجوها میگم که قرار نیست تدریس بنده به صورت یک طرفه با شما درمیان گذاشته شود، قرار هست من هم از شما مطالب بسیاری یاد بگیرم و این امر دو طرفه است.
وی افزود: در درجه اول یک استاد باید با دانشجویان صمیمی باشد و صحبت‌هایشان را درک کند، مخصوصا نسل جدیدی که به هر دلیلی با تفکراتی فراتر و متفاوت‌تر از گذشته قدم به عرصه تحصیل گذاشتند، هر چقدر ارتباط ما با دانشجویان بهتر باشد، شرایط تحصیل برای دانشجوها تسهیل‌تر می‌شود و دانشجویان می‌توانند بدون استرس و راحت و با رغبت فراوان در کلاس‌ها شرکت کنند و از همه مهم‌تر اظهار نظر کنند، بنده همیشه به دانشجویان خودم اجازه آزاد بودن در بیان نظراتشان را داده‌ام و همیشه شنوای اظهار نظر آنها هستم، حتی اگر نظرشان مخالف باشد یا مبنای علمی نداشته باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان گفت: با وجود شرایط فعلی مخصوصا در دانشگاه آزاد اسلامی از جمله مباحث مربوط به مسائل معیشتی، مسائل رفاهی، مسائل علمی و ارتقا اساتید در دانشگاه آزاد اسلامی اگر به گذشته برگردم به دلیل علاقه‌مند بودن به معلمی، باز همین مسیر زندگی را انتخاب می‌کردم.
پیمان رجبی گفت: در سال های اخیر نگاه های مثبتی همیشه برای اساتید بوده است منتها با توجه به فاصله‌ای که در بحث معیشت و حقوق و دستمزد اساتید زحمتکش دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه‌های دولتی وجود دارد، قطعا یک مقداری این اختلافات و این فاصله‌ها که زیادتر هم می‌شود همه چیز را از حالت انصاف و اعتدال خارج می‌کند و می‌توان گفت که تبعیض‌هایی که بین دستگاه‌ها وجود دارد روز به روز بیشتر خواهند شد، دستگاهی که هست منظورم دانشگاه‌های دولتی با دانشگاه آزاد اسلامی است، هرچند که دانشگاه آزاد اسلامی متکی بر فقط شهریه دانشجو و مباحث مربوط به برخی از درآمدهای غیر شهریه‌ای است و مثل دانشگاه‌های دولتی به شیر نفت وصل نیستند که مستقیما از جیب دولت بخواهند دریافت هزینه داشته باشند ولی خب همان زحمت را که اساتید در دانشگاه آزاد اسلامی می‌کشند اساتید دانشگاه‌های دولتی هم می‌کشند و حتی چندین برابر زحمت اساتید در دانشگاه آزاد اسلامی بیشتر است انشالله دانشگاه بتواند که شرایطی را به وجود آورد که این فاصله کمتر شود.
رجبی اشاره کرد: فرهنگ‌سازی و معلمی اصلا یک رکن فرهنگ‌ساز جامعه ما است. از معلمی که در پیش دبستانی دارد زحمت می‌کشد و مربی‌ایی که آنجا هست تا آموزگاران عزیز در دبستان، دبیران در دوره اول و دوم متوسطه و اساتید گرامی در مقاطع مختلف تحصیلی در دانشگاه، جامعه را و در واقع انسان‌ها را می‌سازند و نقش بسیار بسیار پررنگی در به وجود آوردن فرهنگ‌های خوب و فرهنگ‌های غنی دارند، الحمدالله از دیرباز کشور ما با تمدن چندین هزار ساله و همینطور با مبانی اصیل اسلامی و با توجه به شرایطی که در جامعه ما و ارزش‌هایی که برای ما از احترام بسیار بالایی برخوردار هست و مباحثی که در قرآن کریم ما در خصوص فرهنگ سازی بهش پرداخته شده‌است، هرچند که حالا رسانه و سازمان‌های دیگه و خود نهاد خانواده هم هست ولی قطعا معلم های ما در این زمینه نقش بسیار بسیار مهم دارند.
استاد دانشگاه گفت: تا آنجایی که برای بنده شرایطش فراهم باشد چه دانشجویان پسر چه دانشجویان دختر را راهنمایی می‌کنم حالا گاهی اوقات خارج از ساعات کلاسی یا به صورت پیام در شبکه‌های اجتماعی که برای بنده حقیر می‌فرستند یا به صورت حضوری مباحثی را مطرح می‌کنند، گاهی اوقات مشورت‌هایی خواهند داشت در خصوص ادامه تحصیل، انتخاب رشته تحصیلی در مقاطع بالاتر و همینطور حتی گاهی اوقات در خصوص بحث ازدواج شده در حد توان و بضاعت فکری و تجربه کاری خودم مباحثی رو خدمت دوستان مطرح کردم.
وی اضافه کرد: هر شغلی دشواری‌ها و سختی‌های خاص خودش را دارد یکی اینکه شما باید اول مجهز باشید از نظر توانمندی علمی، نحوه‌ی تعامل و برخورد با دانشجو، فهمیدن دانشجو و... شما به عنوان یک استاد هم باید روانشناس باشید هم باید مشاور باشید هم باید متخصص باشید هم باید پدر یا برادر باشید و به قول معروف در کل انسان تاثیرگذاری باشید و آن ارتباط‌هایی که دارید انجام می‌دهید بایست یک مبنای منطقی و درستی را داشته باشند، باید برای مطالعات مباحث تخصصی وقت بیشتری گذاشته شود.
رجبی تصریح کرد: توکل بر خدا و عشق و علاقه به کار و عشق و علاقه‌ای که به نسل جوان هست مهمترین نکته اصلی استمرار ما در این مسیر است، طبق نظرسنجی‌هایی که انجام می‌شود توسط دانشگاه نسبت به بنده حقیر و بقیه اساتید و همینطور لطف و محبتی که دانشجویان نسبت به ما دارند اکثریت قریب به اتفاق بچه‌ها نظر مساعد و خوبی را نسبت به بنده حقیر داشته‌اند.
رجبی بیان کرد: گاهی اوقات خلاقیت هایی که برای معلم‌ها وجود دارد، دست خود معلم ها یا اساتید است، منتها در تصمیم گیری‌هایی که در سطوح بالاتر مدیریتی گرفته می‌شود نقش معلم‌ها باید دیده شود. مثلا در حوزه آموزش و پرورش به نظر من معلم‌ها بهتر است که مدیرشان را خودشان انتخاب کنند یا مثلا رئیس یک ناحیه یا اداره آموزش و پرورشی را خود معلم‌ها انتخاب کنند، ای کاش شرایطی فراهم می‌شد که اساتید خودشان به اتفاق از بین دو، سه یا چند نفر از همکاران بتوانند یک رئیس انتخاب کنند و به قابلیت‌ها، توانمندی‌ها، ظرفیت‌ها و سایر موارد توجه کنند.
وی افزود: باید اذعان کنم گاهی اوقات بعضی از مدیرانی که برای آموزش و پرورش یا برای دانشگاه‌های ما از طرف مسئولین بالادستی به کار گمارده می‌شوند مناسب این جایگاه نیستند.
رجبی در پایان اشاره کرد: دانشجو موتور محرکه کشور هست و وقتی که متعهد، متخصص و توانمند و علاقه‌مند به فراگیری موضوعات روز دنیا خودش را نشان دهد و خودش را بعد از اینکه انشالله فارغ التحصیل می‌شود در بحث کار، تولید، ثروت و... نشان دهد و در امر انسان سازی، جامعه سازی و رشد و تعالی کشور خودش و خانواده خودش شرکت کند، همیشه بانی برگ برنده ما می‌شود، حالا افرادی که ممکن است بنا به دلایلی هدفی را درست و حسابی ترسیم نکرده باشند خب این انتقاد به آنها وارد هست که وقتی کسی می‌خواهد بدون هدف وارد عرصه علم و دانش مخصوصاً دانشگاه شود چه دخترش چه پسرش، قطعا با چالش هایی روبرو خواهد شد و در خصوص دانشگاه هم پیشنهاد ما این است که انشالله به روزترین رشته‌های دانشگاهی با شرایط مناسب برای فراگیری علم و دانش که الحمدالله در اکثر دانشگاه‌های ما فراوان هست ایجاد شود تا دانشجو از همه امکانات دانشگاه بهره ببرد و بتواند به درستی مهارت آموزی کند.
خبرنگار: مینا سلطانیان‌دانا
انتهای خبر/
دستگیری ۴ متهم اصلی پرونده مفقودی یسنا کودک کلالهای